Beta Glukanın Kardiyovasküler Sağlık Üzerine Etkisi
Yıl 2021, Cilt: 3 Sayı: 2, 159 - 164, 31.08.2021
Rabia EGE
Sabiha Zeynep Aydenk KÖSEOĞLU
https://doi.org/10.47769/izufbed.915997
Öz
Kardiyovasküler hastalıklar (KVH) dünyada ölüme sebep olan bütün hastalıkların başında yer alır. KVH’nın önlenebilir bir hastalık olması sebebiyle üzerinde yapılan çalışmalar önem arz etmektedir. KVH’yı önleme ve KVH’nın tedavisinde beslenme alışkanlıkları ve yaşam tarzının iyileştirilmesi ön planda yer almaktadır. Yeterli ve dengeli beslenmenin yanı sıra diyet posasından zengin beslenmenin de KVH’ya neden olan kandaki; total kolesterol, düşük yoğunluklu lipoproteinler gibi parametrelerin düzeylerini düşürerek hastalığa yakalanma riskini azalttığı görülmüştür. Yapılan klinik ve deneysel çalışmalar sonucunda yulaf ve yulaf içeren ürünlerin tüketilmesinin serum kolesterolü ve diğer kardiyovasküler hastalık markerleri üzerindeki yararlı etkisi saptanmıştır. Yulafın kolesterol düşürücü etkisinin, içerdiği β-glukan ve posa ile ilişkili olduğu düşünülmektedir. Amerika Birleşik Devletleri Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) 1997'de ,2004 de ise Birleşik Krallık Ortak Sağlık Talepleri Girişimi de (JHCI) yulaf β-glukanın kolesterol düşürücü etkisini onaylamıştır. β-glukanın sadece kolesterol üzerine değil, diyabet, obezite ve metabolik sendrom gibi kronik hastalıklar üzerine de etkili olarak KVH’nın oluşumunu engellediğine dair çalışmalar da literatürde mevcuttur. Bu çalışmanın amacı da β-glukanın kardiovasküler sağlık üzerine yapmış olduğu etkileri inceleyerek, sağlıklı beslenmede β-glukana ne ölçüde yer vermemiz gerektiğini değerlendirerek bilime katkıda bulunmaktır. Son literatürlerde verilen bilgilere dayanarak, çözünür liflerden β-glukanın KVH’nın korunma ve tedavisi üzerindeki etkisi kanıtlanmış olup, günlük beslenmede β-glukan içeren besinlerin diyetisyenler tarafından önerilmesinin doğru olabileceği belirlenmiştir.
Anahtar Kelimeler: β-Glukan, Posa, Beslenme, Kardiyovasküler Sağlık, Kolesterol